Yaşın ilerlemesi nedeniyle çalışma gücünün azalması sonucu gelir kaybına uğrayan sigortalıların geçimlerini sağlamak ve yardımda bulunmak amacıyla kurulmuş, yaşlılık sigortasından bağlanan aylığa yaşlılık maaşı denir.
Yaşlılık Aylığı Bağlanmasının Koşulları Nelerdir?
Hizmet akdi ile çalışanların yaşlılık aylığının bağlanmasında hangi kanun hükümlerinin geçerli olacağı ilk defa sigortalı olunan tarihe göre değişiklik göstermektedir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihinden önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı olanlar için bu kanunlardaki şartlar geçerli olacak, dolayısıyla bu kişilerin kazanılmış hakları korunacaktır.
Buna göre;
8/9/1999 öncesi sigortalı olarak ilk defa işe başlayanların yaşlılık aylığına hak kazanabilmeleri için sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş koşullarının bir arada yerine getirilmesi gerekmektedir. Örneğin sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısını yerine getirmiş, ancak yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için gereken yaş koşulunu yerine getirmeyen sigortalıya Kurumumuzca yaşlılık aylığı bağlanması mümkün değildir.
8/9/1999 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazananlar ile bu tarih itibariyle kadın sigortalılardan 18, erkek sigortalılardan 23 yıllık sigortalılık sürelerini dolduranlardan;
– Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması ve en az 5000 gün veya,
– Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması, 15 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 3600 gün yahut,
– Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, kadın ise 20, erkek ise 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 5000 gün,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olma şartlarını yerine getirenler, yaşlılık aylığına hak kazanacaklardır.
Yaşlılık Maaşı 2023 Ne Kadar?
Ocak ayında 1.296 TL olan 65 yaş aylığı Temmuz ayında 1.684 TL’ye yükselmiş oldu. Bu miktar, sosyal yardım niteliğinde olduğu için 3 ayda bir kez ödenir.
2022 yılının Aralık enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından yeni yılın yaşlılık aylığı da belirlenecektir. 2023 yılı için ortalama yaşlılık aylığı 2000 TL ile 2500 TL arasında olması beklenmektedir.
Yaşlılık Aylığının Bağlanması İçin Nereye ve Nasıl Başvurulur?
Sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için çalıştığı işinden ayrılması ve yazılı istekte bulunması gerekmektedir.
Hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlar kişilerin, bağlı bulundukları sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne başvuru yapmaları gerekmektedir.
Bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik merkezi hizmet akdine tabi olarak en son çalıştığınız işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüdür.
Ayrıca e-devlet üzerinden de yaşlılık aylığına başvuruda bulunulabilinir.
Kimler Başvurabilir?
Yaşlılık aylığı alabilmek için ilgili kanunlarındaki koşulları yerine getiren sigortalılar başvuru yapabilmektedir.
Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
– Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi
– Sigortalı İşten Ayrılış Belgesi (işten ayrıldıktan sonra ilk 10 gün içinde talepte bulunanlar için)
Aylık Bağlandığında Nasıl Bilgi Alınır?
Aylık bağlama işlemi tamamlandığında kişiye bilgi yazısı ve sms gönderilmektedir.
Aylık bağlamaya ilişkin süreç e-devlet üzerinden de takip edilebilmektedir.
İlk Aylık Hangi Bankadan Alınır?
Bankalar ile PTT arasında imzalanan protokoller kapsamında; 5510 sayılı Kanun ve diğer Kanunlar kapsamında Kurum tarafından ilk defa bağlanan gelir/aylıklar 01/08/2017 tarihinden itibaren ilgililerin emeklilik taleplerinde tercih ettiği bankalar ve PTT aracılığı ile ödenmektedir.
Gelir/Aylık Ödemeleri Nasıl Yapılmaktadır?
Gelir/aylık ödemeleri Banka/PTT Genel Müdürlükleri ile Kurumumuz arasında imzalanan protokoller çerçevesinde yapılır. Ödeme günü Cumartesi gününe rastlayan grubun ödemesi Cuma, Pazar gününe rastlayan grubun ödemesi Pazartesi günkü grup ile birleştirilerek yapılmaktadır.
Hizmet akdi kapsamında emekli ve hak sahiplerinin gelir/aylıkları tahsis numaralarının son rakamlarına göre ayın 17’si ila 26’ncı günleri arasında 10 günde ödenir.
Gelir ve Aylıkların Konutta Ödenmesi
Emekli ve hak sahiplerinin gelir/aylıklarının konutta ödenmesi uygulaması ilk defa 2011 yılında başlatılmış olup, uygulamanın usul ve esasları PTT Genel Müdürlüğü ile Kurumumuz arasında imzalanan 05/01/2010 tarihli “Prim Tahsilatı ve Ödemelere İlişkin Protokol” ile belirlenmiştir.
Buna göre, gelir ve aylıklarının konutta ödenmesini talep eden sigortalı ve hak sahiplerine hiçbir şarta bağlı olmaksızın hizmet akdiyle çalışan sigortalıları için ilk gelir/aylıklar da dahil olmak üzere hemen, PTT işyerleri aracılığıyla konutlarında ödenir.
Bunun için Kurumumuza yazılı olarak dilekçe ile veya “ www.turkiye.gov.tr ” adresinden başvuruda bulunabilinir.
