boşanma sonrası mevcut borçlar evlilik sözleşmesi ya da boşanma akdi yoksa mevcut kanunlara göre bölüştürülür. Mahkeme çiftlerin maddi durumu, kusur vb durumlara bakıp borç paylaşımı yapmaktadır. Aynı koşullarda olan eşler borçları yarı yarıya bölüşürler.
Boşanma davası devam eden ya da boşanan eşlerin evlilik birlikteliği kapsamında evli iken çekmiş oldukları konut kredisi ve diğer kredi borçlarının boşandıktan sonra kimin tarafından ödeneceği çokça merak edilmektedir. Boşandıktan sonra kredi borçları ne olur? Kredi kartı borçları, ihtiyaç kredisi ödemeleri, borcu devam eden ev kredisinin durumu ve elden alınan borçların durumu eşler arasında bazı anlaşmazlıklara neden olmaktadır.
Anlaşmalı boşanmalarda pek sorun olmayan bu durumlar, anlaşama sağlanmaması durumunda mahkeme kararı ile mal rejimi ile çözüme kavuşturulmaktadır. Tüm seçenekleri ile boşanma sonrası borçların paylaşımı hakkında tüm bilinmesi gerekenler.
Evliliğin Sonlanmasında Mal Rejimi
Boşanma sürecinde taraf eşler arasında bir mal rejimi hesaplaması yapılmaktadır. Eşler birbiri ile anlaşmalı olarak boşanıyorsa, mahkemeye yaptıkları yazılı sözleşmeyi verip sorun olmadan mal ve borç paylaşımını yapabilirler. Ama anlaşmazlık söz konusu olduğunda bu sefer mahkeme bu soruna müdahale eder. Bu da bilirkişi marifeti ile olur.
Boşanma aşamasında mal paylaşımında anlaşmazlık olduğunda, eşler arasında mal rejimi hesaplaması yapılır ve tüm krediler, alacaklar ve genel borçlar hesaplanır. Kadın ve erkeğe hukuka uygun olarak borçlar paylaştırılır. Mal rejimi hesaplanırken ayrı ayrı konut kredisi, ihtiyaç kredisi ve kredi kartı ödemeleri belirlenir ve kişilere borçlar bölünür. Bunun için alt başlıklar halinde mal rejimini yazdık.
Boşandıktan Sonra Konut Kredisi Ne olur?
Evliliğin sonlanması durumunda borçların bölüşülmesinde ve mal rejimi konusunda belirleyici kanun 2002 yılında çıkmış olup kanunun temel dayanağı şudur; Kişiler evlendikten sonra edindikleri tüm mallar ortaktır. Yani malın kimin üzerine olduğu önemli değildir. Boşanma olursa var olan tüm mallar eşit paylaşılır. Mal kimde kalacaksa ona göre ayrı bir hesaplama yapılır.
Söz gelimi erkek, boşanma sonrası kredi ile satın alınan evi kendisi almak isterse, bu durumda kadına evin değerinin yarısını ödemelidir. Tabi konutun kredi ödemesi bittiyse, evin güncel değeri belirlenir ve ev için eşe bir ödeme yapılır. Ev 5 sene önce 100 bin TL’ye alınmış olsa bile 2021 değeri belirlenir ve o değerin yarısı eşlere ödenir. Ama konut kredisi bitmeyen evlerde hesaplama farklı şekilde yapılır.
Ev Kredisi Ödenirken Boşanma Olursa Ne Olur?
Eşler evlendikten sonra konut kredisi çekmiş ve bu kredi devam ederken boşanmaya karar vermiş olabilirler. Mal rejimi ve borç bölüştürmesi yapılırken yapılan hesaplama oldukça basittir. Evin ilk satın alındığı değer yazılır. Evin güncel değeri de yazılır. Ev kredisinin yüzde kaçının ödendiği ve ne kadar borcu kaldığı hesaplanır.
Bunlar göz önünde tutulup eşler arasında mal paylaşımı yapılır. Eşlerin biri hesaplanan parayı diğerine ödemeyi kabul ederse ve diğer eş de onay verirse sorun kalmaz. Ama eşler satın alma işini yapmazsa o zaman evin eksper değeri belirlenir ve ev ihale ile satılabilir. Elde edilen para ile konut kredisi kapatılır ve geri kalan para ikiye bölünür.
Kredisi devam eden evin boşanma sonrası paylaşımını şu şekilde bir örnekle açıklayalım.
- Evin ilk satın alındığı tarih ve fiyatı; 100 Bin TL (2015 yılında)
- Evin güncel değeri: 300 bin TL (2019 yılı fiyatı)
- Evin ödenen toplam borcu : 50 bin TL ödendi
- Evin kalan borcu : 50 bin tl kalan borç
Eşlerden biri evin%50 borcu ödendiğini kabul edip, evin güncel değeri üzerinden ödenen kredinin %50 parasını eşe öder. Evin güncel değerinin yarısı 150 bin TL ettiği için eşlerden biri diğerine 150 bin TL’nin yarısı olan 75 bin TL’yi öder.
https://youtu.be/rVz-W5ajGEs
Araba Kredisinin Durumu
Boşanan çiftlerin kredili araç alımı da boşanma sonrası çokça sorun olmaktadır. Arabanın kredisi bittiyse aracın güncel değerine göre %50 bir fiyat belirlenir ve araç birisine devredilir. Ama kredi devam ediyorsa, ödenmiş olan tüm kredilerin yarısı güncel araç değeri üzerinden hesaplanır ve kişiye ödenir.
Not: Boşanmış kadınlara devlet yardımı yazımızı okuyabilirsiniz.
Kredi Kartı Borçları Kime Kalır ve Kim Öder?
Kredi kartı kime aitse borç da ona kalır. Boşandıktan sonra kredi kartı borcu gelmeye devam ediyorsa, kartın yasal sahibi kimse bu borçları o öder. Ama evli iken diğer eş tarafından kredi kartı kullanılmış olabilir. Bu durumda kredi kartının kim tarafından kullanıldığı kanıtlanırsa mahkeme kartı kullanan kişiye borcu çıkartabilir. Ama kanıtlanamıyorsa o zaman kartın yasal sahibi tüm borçlardan sorumludur.
Boşandıktan Sonra İhtiyaç Kredisi Taksitlerinin Bölüşümü
Boşandıktan sonra ihtiyaç kredisi ödemelerinin krediyi çeken şahıs tarafından devam ettirilmesi gerekmektedir. Yasal olarak krediyi kim çekti ise tüm borçları da o ödeyecektir. Birçok kişi, krediyi beraber çektik ve beraber kullandık diyerek kredi borcunun bölüşülmesini talep edebilmektedir. Ama bu durum mahkeme heyetine kabul ettirilmesi gerekmektedir. Çünkü, kredi çekilirken kefil olunmadıysa bu paranın yasal sorumlusu krediyi çeken kişidir. Bu evli iken ve evlilik sonrası için geçerlidir.
Anlaşmalı Boşanmada Kredi Borçları Prosedürü
Karı-kocalar anlaşmalı boşanmalarda bir kredi borç prosedürü uygular. Bu kişilerin kendilerine özel olabileceği gibi, yetkililerce belirlenen prosedürlere göre de olabilir. Anlaşmalı boşanmalarda nafaka talebi, yoksulluk yardımı da talep edildiği için, birçok faktör kredi borçlarının kim tarafından ödenmeye devam edeceği hakkında bilgi verebilmektedir. Nafaka hesaplama yapıldıktan sonra borç prosedürleri yeniden belirlenebilir. Evlilik anlaşması varsa bu borçların dağıtılması da zor olmayacaktır. Davanın uzun sürmemesi ve ilk celsede sonuçlanması için eşlerin dava öncesi anlaşmaları daha yerinde olacaktır.
Krediler Boşanma Davası Sürecinde Kim Tarafından Ödenmelidir?
Konut kredisi, ihtiyaç kredisi ya da kredi kartı borçları boşanma davası süresinde tedbir amaçlı krediyi çeken kadın ya da erkek tarafından ödenmelidir. Kredinin gecikmesi krediyi çeken kişinin kredi sicilinin bozulmasına neden olmaktadır. Kara listeye giren kişiler kara listeye kredi çıkmayacağını bildikleri için mağdur olmamak için bu ödemeleri mahkeme devam ederken ödenmelidir.
Birbirine Kefil Olan Eşlerin Kredi Borçlarının Durumu
Eşler birbirine kefil olabilir. Ama boşanma sonrası kefilliğin sıkıntılı bir durum haline geldiğini ifade edebiliriz. Eşine kefil olan birisi boşanma sonrası kefillikten vazgeçme başvurusu yapabilir. Kefillikten cayma hakkını kullanmak isteyenlerden istenen tek şart, kefil olunan eski eşin borçlu kurum ve kişilere onay verip, eşin kefillikten vaz geçme isteğini yerine getirebilir.
Boşanma sonrası krediyi çeken kişi kredi borçlarını ödemezse banka ilk olarak kefilden parayı tahsil etmek için bankaya başvuru yapabilir. Kefilin sigortalı bir işçe çalışıyor olması maaşına da kesilme imkanı vermektedir. Bu tüm durumları istemiyorsanız kefillikten vaz geçip eksi eşinizin yeni borçlarına ortak olmamaya çalışmalısınız.
